Nghề Buôn Đá Cảnh Lên Ngôi

Những hòn đá già cỗi, bị bào mòn bởi thời gian và mưa gió, tưởng chừng như vô tri vô giác nhưng khi qua tay người buôn, bán đá cảnh đã trở thành các tác phẩm nghệ thuật với nhiều hình hài hấp dẫn như: Hòn gà chọi, chó đá, tháp bút...

Và nghề khai thác đá cảnh đang trở thành "mỏ vàng" cho nhiều người làm giàu.

Nghề bán đá cảnh lên ngôi đã giúp cho một số hộ dân ở phường Quang Hanh có thêm một nguồn lợi kinh tế đáng kể. Tuy nhiên, gian truân và hiểm nguy cũng luôn rình rập họ.

Chẳng ai biết nghề buôn bán đá cảnh (dùng để trang trí bể cá, bể phong thuỷ hay cây cảnh) ở phường Quang Hanh (Cẩm Phả) có từ bao giờ. Thế nhưng bây giờ các cửa hàng buôn bán mặt hàng này ở đây có khá nhiều.

Ông Nguyễn Xuân Hinh, được xem là người tiên phong trong nghề buôn bán đá cảnh ở đây, chia sẻ: "Ban đầu tôi và mấy thằng con trai trong lúc đi biển đánh bắt cá thấy có vài hòn đá có hình thù khá lạ mắt nên mang về để ở trước cửa nhà cho đẹp. Sau đó có vài người bạn đến xin nhưng tôi không cho vì xem như là kỷ niệm mỗi lần đi biển, sau đó có một số người đặt vấn đề mua về trang trí nên mới nảy sinh ra ý tưởng kiếm đá cảnh về bán. VN 53;y là tôi bỏ hẳn nghề đi biển để đi nhặt đá về bán. Bây giờ mỗi tháng cũng thu được vài triệu đồng, đủ chi tiêu trong gia đình". Thấy ông Hinh "kiếm được" nhờ bán đá cảnh, các hộ dân ở xung quanh cũng bắt tay vào "săn" đá về bán. Được cái ở khu vực Quang Hanh núi đá vôi nhiều, cộng với bãi triều khá rộng nên đá ở đây sẵn và có hình thù lạ mắt. Nhưng nói như vậy không có nghĩa là cứ nhìn thấy đá là mang về được mà người &# 273;i nhặt đá phải có kinh nghiệm quan sát, có con mắt thẩm mỹ và am hiểu về dáng đá, nếu không là khuân về cũng công cốc.

Theo giá thị trường hiện nay một khối đá cảnh có giá từ 200.000 đến 500.000 đồng. Tuy nhiên, giá đá cảnh cũng phụ thuộc vào sở thích của người mua. Không ít gia đình đã bán được khối đá lên đến hàng chục triệu đồng, nhờ kỳ công tìm kiếm và phù hợp với nhu cầu của người mua đá. Gia đình bà Nguyễn Thị Nụ trước kia chạy ăn từng bữa, thế nhưng nhờ nghề buôn đá cảnh mà có "của ăn, của để". Hiện nay, cả gia đình bà có 10 nhân công cũng t ham gia buôn bán đá cảnh. Anh Lê Minh Long, con trai bà Nụ, cho biết: "Nhiều "đại gia" mang hẳn phác thảo các khối đá theo yêu cầu phong thuỷ của mình và đặt phải kiếm bằng được khối đá giống y hệt như thế, tiền nong không thành vấn đề. Chính nhờ những "hợp đồng" như vậy nên gia đình tôi đang định mở rộng diện tích vườn để chứa các khối đá lớn hơn và mở thêm cửa hàng trong thời gian tới".

Bên cạnh việc trở thành nghề "xoá đói giảm nghèo" thì việc khai thác đá và bán đá cảnh cũng nhọc nhằn, nhiều rủi ro. Để kiếm được một tảng đá đẹp, ưng ý và "độc" cần rất nhiều công phu. Đơn cử như để có được tảng đá hội đủ yếu tố "âm, dương", thế đá làm sao phải "hoành" thể hiện được sức vươn mạnh mẽ, lao vút lên trời xanh mang ẩn ý làm ăn phát đạt, gặp nhiều may mắn... có khi phải leo núi đá tai mèo hàng tháng trời mà cũng chẳng tìm thấy.

Ông Hinh cho biết thêm: "Bây giờ kiếm được viên đá có thế đẹp không dễ như trước nữa rồi vì nhiều người đi tìm lắm. Trước kia cứ thấy hòn nào đẹp thì mang về, nhưng nay có khi đi cả ngày cũng chẳng được gì, đành phải nhặt nhạnh những viên đá nhỏ rồi về ghép lại cho đỡ mất một ngày công lao động. Với lại, bây giờ muốn kiếm được đá đẹp phải đi xa và leo cao lắm, rất nguy hiểm. Nhiều người đã ngã gẫy chân tay suýt mất mạng nữ ;a ấy chứ".

Việc khai thác đá cảnh ở những hang đá nằm ven các bãi triều cũng mang đến sự nguy hiểm cho "phu đá cảnh" ở đây. Thường thì người khai thác muốn kiếm đá cảnh phải chờ nước thuỷ triều xuống đá mới lộ ra, sau đó mới tìm hòn nào đẹp thì đập mang về, tuy nhiên vì muốn tìm được đá đẹp, một số người len vào các khe núi hẹp để lấy, chính vì thế khi nước lên không ít người đã bị mắc kẹt và phải nhờ người đi cùng hỗ trợ mới th oát ra được. Trước việc khai thác ồ ạt nên đá cảnh đẹp ngày càng trở nên hiếm hoi hơn, chính vì thế các cuộc tìm kiếm trở nên dài ngày và vất vả hơn rất nhiều, các "phu đá" phải đi sang những vùng lân cận để "săn đá", nhưng xem ra "lộc trời cho" đang ngày càng hiếm hoi hơn.

Nghề bán đá cảnh lên ngôi đã giúp cho một số hộ dân ở phường Quang Hanh có thêm một nguồn lợi kinh tế đáng kể. Tuy nhiên, gian truân và hiểm nguy cũng luôn rình rập họ. "Dẫu sao đây cũng là nghề lương thiện và kiếm được tiền. Vất vả, nguy hiểm thật đấy nhưng có nghề nào mà không phải "đổ mồ hôi, sôi nước mắt"? Vất vả mà có tiền nuôi sống gia đình, cho con cái học hành thì chúng tôi cũng chấp nhận" - anh Long chia sẻ.